ڍونڍين ڍونڍ کي

ڳِجهه کان بڇڙي شيءِ ٻي ڪهڙي آهي جيڪا ڪوهن کان ڍونڍ جي ڌپ تي اچي ڪرندي آهي! پر ڪي قوتون ڳجهه کان به بڇڙيون آهن. ڳجهه ته وري به چڱي جنهن جو ڍونڍ مان ڍؤ ٿي ويندو آهي. پر هنن قوتن جو ڊڍ ڀرجي وڃي سا اڻٿيڻي ڳالهه آهي. انهن ته ماڻهوءَ جي ماس ۽ لوٿڙن سان ڪوٺيون اڏيون آهن ۽ اهڙي داداگيريءَ سان اڏيون آهن جو مقامي انتظاميائون به کين ڪجهه نه ٿيون ڪر سگهن.

هانگ ڪانگ مان نڪرندڙ هفتيون اخبار ”ايشيا ويڪ“ لکيو آهي ته جڏهن بک کان بدحال بنگلاديشي عورتون جيئڻ ڪارڻ ٽوليون ٺاهي وطن ڇڏي نڪرن ٿيون ته انساني گوشت جو واپار ڪندڙ ڳجهون ڌرتيءَ تي لامارا هڻن ٿيون ۽ پل ۾ کين چيري ڦاڙي کائي کپائي وڃن ٿيون. سندن کائڻ جو طريقو به هانءُ وڍيندڙ آهي. هو، نوجوان ۽ خوبصورت بنگالي عورتن کي بدڪاريءَ جو پيشو ڪرائيندڙ ٻين ڳجهن وٽ وڪڻن ٿيون ۽ عمر چڙهيل عورتون ۽ مرد انساني عضوا وڪڻندڙن وٽ پڙيءَ ۾ ايئن وڪامجي وڃن ٿا جيئن ٻڪرا پڙيءَ جا جانور وڪامجندا آهن. ٻڪرا پڙي، جنهن ۾ آڙهتي کين اهڙيون سيون هڻن ٿا جن مان سندن مزاحمت واري سگهه بالڪل ختم ٿي وڃي ٿي ۽ اهي ڳجهن جي هر حڪم کي ايئن پورو ڪن ٿا جيئن فرمانبردار غلام ڪندا آهن. ڳجهون، خفيه اسپتالن ۾ سندن جسم چيري بڪيون ۽ اکيون ڪڍي وڪڻي ڇڏين ٿيون ۽ پوءِ بچيل جسم کي خاص قسم جون سيون هڻي ساري ڳاري ڇڏين ٿيون. اهڙي طرح بهتر مستقبل جون اميدون کڻي نڪتل پرديسي انسانن جا لاش گمنام تهه خانن ۾ سڙي ڳري بي وطنيءَ واري ڪيفيت ۾ پائوڊر ٿي وڃن ٿا. ڪيڏي نه عجيب ڳالهه آهي ته انسان؛ جنهن حيوانيت کان انسانيت ڏانهن ڊگهو سفر ڪيو آهي جڏهن پوئتي موٽڻ شروع ڪري ٿو ته حيوانيت به پوئتي رهجيو وڃي. رپورٽ موجب جيئڻ جا خواب کڻي نڪتل اهي اکيون ۽ ٻيا بدلجي سگهجندڙ عضوا ڀارت ۽ يورپ جي ملڪن ۾ وڪيا ويندا آهن، جن کي شاهوڪار ضرورتمند خريد ڪري نئين زندگي حاصل ڪندا آهن. اهي شاهوڪار ماڻهو جيڪي تندرستيءَ جي حالت ۾ جيڪر بنگالين کي ڏسڻ به پسند نه ڪن، تن جي عضون کي پنهنجي جسم جو حصو ٺاهي زندگيءَ جون وڃايل مسرتون حاصل ڪندا آهن.

پريم تليءَ جي چئن عورتن هڪ صحافي عورت کي ٻڌايو ته هنن پنهنجين اکين سان انهن اسمگلرن کي ڏٺو هو جن عورتن جي ميڙ مان نوجوان ڇوڪرين کي چونڊي ڌار ڪيو ۽ هڪ قطار ۾ بيهاريو. رپورٽ موجب هن ڪاروبار ۾ ڪپڙي جي صنعت سان لاڳاپيل ”معزز ماڻهو“ شامل آهن ۽ ڪروڙين رپيا ڪمائي رهيا آهن. رپورٽ چوي ٿي ته انهن بد نصيب انسانن جي قيمت فقط هڪ سئو کان ٻه سئو ڊالر هوندي اهي. جيڪا هڪ ڳجهه ٻي ڳجهه تي ادا ڪندي آهي.

معاملو ٻيو ڪجهه نه ناهي سواءِ هٻڇ جي. هٻڇ، جيڪا هڪ نفسياتي بيماري آهي. گهڻي کان گهڻي ملڪيت ٺاهڻ جي نفسياتي بيماري، جنهن ۾ غريب غريب سبب وڪامجي ٿو ۽ شاهوڪار ان جي ماس تي جيئي ٿو ۽ وڌيڪ شاهوڪار ٿئي ٿو. وڻ ويڙهيءَ وانگر. ڪپڙي جا صنعتڪار، جن جو ڪم اگهاڙي جا انگ ڍڪڻ هئڻ گهرجي، انسانيت جا بخيا اڊيڙڻ ۽ جسمن کي چيرڻ ڦاڙڻ ۾ لڳي ويا آهن.

دولت جا هٻڇي، اڳي صرف انساني پورهئي جو استحصال ڪندا هئا، پوءِ اڳتي وڌيا ته انسانيت جي عصمت دري ڪري عورتن کي واپاري جسن بنايائون، اڃا اڳتي وڌيا آهن ته انساني عضون کي واپاري جنس بنايائون، اڃا اڳتي وڌيا آهن ته انساني عضون جو الٽي ڏياريندڙ ڪاروبار شروع ڪيو اٿائون.

خبرن مطابق، مجبور ماڻهن ۽ ڦورن جو تعلقن بنگلاديش ۽ ڀارت سان آهي. پر ان معاملي کي ايترو محدود ڪري ڇڏڻ مناسب ناهي. انهن جو ڊوميسائيل عالمي آهي. مجبور ماڻهو عالمي معاملو آهي ۽ ڦورو به عالمي ڏوهاري اهن. انهن وٽ هر ملڪ ۽ هر ديس جو سڃاڻپ ڪارڊ آهي. پنجاب ۾ شاهه دولا جا ڪوئا، ان کانسواءِ سڄي ملڪ ۾ قائم بيگار ڪئمپون ۽ ڪراچي ۾ گداگريءَ واري مافيا، سڀ معاملا هڪ ٻئي سان ڳنڍيل آهن. اڃا ڪجهه عرصو اڳ جي ڳالهه آهي جو سنڌ ۽ پنجاب جي ٻارن بابت خبر آئي هئي جن کي عربستان ۽ ٻين عربملڪن ڏانهن صرف ان ڪري موڪليو ويندو هو جو عرب سڳورا اٺ، ڊوڙون ڏسڻ چاهيندا هئا. رپورٽن موجب انهن ٻارن کي اٺن جي پٺين سان ٻڌي مٿن چهبڪ وسايا ٿي ويا ته جيئن انهن جي ڪيهن تي اٺ ڊوڙن ۽ اها ڊور ڏسي عرب خوش ٿين.

اهي، هٻڇ جون انتهائون آهن، جن جي پورائيءَ لاءِ انسانيت کان ڪيهون ڪرايون ٿيون وڃن.

ماڻهوءَ جي ضرورت ڇاهي؟

ٽي ويلا فضيلت سان ماني، رهڻ لاءِ مضبوط اجهو، سٺي تعليم، انگ ڍڪڻ لاءِ ڪپڙو، علاج جي سهولت، وڌ ۾ وڌ هڪ اڌ گاڏي يا ڪي ٻيون بنيادي ضرورتون. ان کان وڌيڪ حاصل ڪرڻ ۽ جمع ڪرڻ جي آخر ڪهڙي ضرورت آهي؟ ان کان وڌيڪ حاصل ڪرڻ ۽ جمع ڪرڻ جي آخر ڪهڙي ضرورت آهي؟ ان کان وڌيڪ هر هڪ شيءِ ”دائمي ذهني بک“ي دائري ۾ اچي ٿي، جنهن جي ڪا انتها ڪانهي. جنهن جي ڪا انتها ڪانهي. جنهن هنڌ بنيادي ضرورتون پوريون ٿين ٿيون، ان کانپوءِ ميڙان ميڙ سان انسانيت جون ڪيهون شروع ٿين ٿيون، هڪ طرف سک جي تلاش لاءِ جلا وطن ماڻهن جا لڙڪ ۽ لوٿڙا هجن ٿا ته ٻئي طرف هٻڇن جون ڏاٺون پڌريون ٿين ٿيون، واچ سان گگهه ڳڙهي ٿي ۽ ويڪرو پيٽ ٿل ٿل ڪري لڏي ٿو.

ضرورت آهي ته عالمي ادارا ان ”دائمي ذهني بک“ خلاف ڪو قدم کڻن ۽ ملڪيت جي حد مقرر ڪن جيڪا حد مقرر نه هئڻ ڪري گهڻي کان گهڻو ناڻو ڪمائڻ جي هٻڇ ٿئي ٿي. هٻڇ، جيڪا جنونيت کان به اڳتي نڪري ٿي پر ان جي تسلي به ٿئي ٿي. ضرورت آهي ته بنيادي ضرورت ۽ جنونيت جي وچ ۾ فرق ڪيو وڃي ۽ سخت قانون ٺاهيو وڃي.

اهو سچ آهي ته اسان في الحال ”سٺيون خواهشون“ ڪري سگهون ٿا پر اهو به ڄاڻو ٿا ته معاشي بدحاليءَ جو اصل ڪارڻ فقط ۽ فقط هٻچ آهي.

هٻڇ صرف پئسي جي ناهي هوندي. هٻڇ تسڪين جي به هوندي آهي ته طاقت ۽ اقتدار جي به هوندي آهي. جيڪي پڻ نفعو ڪمائڻ جا ذريعا بڻجن ٿا.

آمريڪا، ايراني جهاز ڪيرايو آهي. 3 جولاءِ تي منجهند ڌاري 290 جيئرا انسان هزارين فوٽن جي بلنديءَ تان سمنڊ جي پاتال ۾ ٻوڙيا ويا. ڇو؟ آمريڪا چوي ٿو ته هو نار واري علائقي ۾ سندس مفادن جي حفاظت ڪري رهيو آهي. ڇا نار جي ڪناري رهندڙ ماڻهن جا ڪي به حق نه آهن؟ ڇا کين جيئڻ جو حق به نه آهي؟ ڪنهن به مفاد پرست کي سندس حقن جي پورائي لاءِ سندس حدن کان هزارين ميل پري ٻين جي شهرن ۽گهٽين ۾ دادگريءَ جو ڪهڙو اخلاقي جواز آهي؟ اها هٻڇ جي جنونيت واري حد آهي جنهن کي ٻنجو اچڻ گهرجي.

جنونيت پاڻ انتها هوندي آهي پر هيءَ جنونيت جي به انتها آهي، جنهن هيٺ عالمي توڙي علاقائي امن امان جي صورتحال پيدا ٿي پئي آهي. جنهن ۾ اسان جي حياتي جي بقا ۽ انساني وقار کان ئي انڪار ڪيو وڃي ٿو. قومن جي پيداواري وسيلن کي ڦٻائن جي هن صورتحال انساني وجود کي ئي ٽياس تي ٽنگي ڇڏيو آهي.

هڪ داداگيريءَ بنگالي انسانن جا عضوا ڪڻندڙ ڪري رهيا آهن جن کي مقامي انتظاميا ڪجهه نٿي ڪري سگهي، هڪ داداگيري پاڪستان ۾ منشيات ۽ هٿيار فروشن جي آهي، هڪ داداگيري انهيءَ جي حق آهي جيڪو نار ۾ ڦوڪون هڻندو ٿو وتي ۽ مقام�