ولايتي شينهن

ولايتي شينهن

چون ٿا ته هڪ گدڙ شهري آباديءَ مان ڪڪڙ چورائڻ آيو ته هڪ رنگريز جي دڪان وٽ گپ ۾ ترڪي پيو ۽ جسم تي ڪارا پٽا ٺهي پيس. خيال آيس ته پاڻ کي شينهن سڏائي جانورن تي رعب وجهي موج ڪجي. ٻه چار ڏينهن موج ڪيائين ته اصلي شينهن کي خبر پئجي وئي. اوڙي پاڙي جي شينهن دعوت جهليس.

”تو جهڙو شينهن ته اسان ڪڏهن ڪو نه ڏٺو!“ هڪ پوڙهي شينهن پڇيس.

”دراصل مان قد ۾ ننڍڙو ٿي پيو آهيان پر منهنجو شجرو ولايتي ببر شينهن سان ملي ٿو!“

”اڇا؟“ پوڙهي شينهن کي مٿس شڪ پئجي ويو.

”هائو!“

”ته پوءِ ٻڌاءِ شينهن برادريءَ جو راڳ ۽ ڏيکار شاهي خاندان جو ڌاڪ ڄمائيندڙ بربري ناچ! هن جهنگ جي روايت آهي ته مهمان کان سندس ثقافت جو مظاهرو ڪرائبو آهي!“ پوڙهي شينهن امتحان گهريس.

”ضرور... ضرور! مان هن دڙي تي بيهي ڳائيندس ۽ رقص ڪندس.“ گدڙ جون ٽنگون ڏڪڻ لڳيون هيون ته اجهو ٿو ڀانڊو ڦاٽي ۽ سندس بي سريون اونيون ٻڌي شينهن کيس چيري ڦاڙي ڇڏين.

گدڙ دڙي تي ٿي بيٺو، ”توهان سڀئي وڻن کي مضبوطيءَ سان ڀاڪر پائي بيهو ۽ اکيون پوري ڇڏيو ڇاڪاڻ ته جڏهن مان ڳائيندو آهيان تڏهن ڌرتي ۽ آڪاس ڏڪي ويندا آهن!،

شينهن وڻن کي مضبوطيءَ مان ڀاڪر پاتو ۽ اکيون زور سان بند ڪيائون، گدڙ وڏو ساهه کڻي ڦڦڙ ڀريا ۽ گولي ٿي ويو.

ملڪ جي سياست ۾ به چڱا خاصا گدڙ گهڙي آيا آهن ۽ پاڻ کي شينهن سڏائي ديس جا کيت ڀيلي ڇڏيا اٿائون. وڏيون وڏيون ٽوپيون وڏا وڏا پٽڪا، وڏا وڏا شهپر، وڏيون وڏيون ڪارون ۽ پجارون جيپون، ”اسان وڏا ۽ ولائتي نسل جا ليڊر آهيون.“

1983ع واري عوامي هلچل ۾ جڏهن سنڌ جا شينهن جاڳي پيا هئا تڏهن انهن ”اعليٰ نسل“ جي ليڊرن ۾ ٽاڪوڙو مچي ويو هو، ڪڪڙ چورائڻ جي نيت سان شهرن ۾ گهڙندڙ سڀ گدڙ دڙن جي ٻئي ڀر گم ٿي ويا هئا. ننڍي قد وارا اهي سڀ ولايتي ليڊر عوام جي زور ڀرڻ تي شيهن جو راڳ ڳائڻ ۽ شاهي ناچ ڏيکارڻ لاءِ دڙن تي ته چڙهيا پر جڏهن ڏٺائون ته سنڌ جي شهرن ۽ ڳوٺن مان شينهن گجگوڙون بند نٿا ڪن ته وجهه وٺي کسڪي ويا. ڪي حويلين ڀيڙا ٿيا ته ڪن ضياءَ حڪومت کي ايلاز منٿون ڪري پاڻ ٻڌائي سرڪاري ريسٽ هائوسن ۾ پناهه ورتي.

مارشلائي بگهڙن جي موت ۽ جمهوريت جي بحاليءَ کانپوءِ وري گدڙ ٻاهر نڪتا آهن ۽ اونائيون ڪري ملڪ مٿي تي کنيون اٿائون. هڪ ولايتي شينهن جي اونائي آهي ته ”جمهوريت جي بحاليءَ ۾ پيپلز پارٽيءَ جو ڪو به حصو ڪونهي.“ ٻئي اونايو آهي ته ”پيپلز پارٽي يهودي لابيءَ جي مدد سان حڪومت ۾ آئي آهي.“ شايد اهو گدڙ سنڌ جي ماڻهن کي ”يهودي لابي“ سمجهي ٿو. تازو جڏهن اهي ولايتي شينهن عام چونڊن ۾ بيٺا ته انهن ئي سنڌي ماڻهن جي هڪ ”هش!“ سان وڃي ڪوٽ ادو ۽ الائي ڪٿان ڪٿان کان نڪتا هئا. گدڙن جي شينهن سان نه پوندي آهي. تنهن ڪري بگهڙن سان ڳٺ جوڙ ڪري راتاها هنيا اٿائون ۽ لڪ چوريءَ حڪومتون هٿ ڪرڻ لاءِ گهاٽ گهڙيندا آهن. گدڙن ۽ بگهڙن جي برادري سڄي دنيا ۾ آمريڪا ۽ ايشيا تائين پکڙيل آهي ۽ عوام تي راتاهن سان گذارو ڪندي آهي.

ولايتي شينهن هاڻي وري سرگرم ٿيا آهن ۽ رنگريزن جي گهٽين ۾ ليٿڙيون پائي موٽيا آهن، چون ٿا، ” اسان ولايتي ببر شينهن جي نسل جا آهيون اسان مارشل لا لڳائي سگهون ٿا، هو اونائي فرمائين ٿا ته ٿوري وقت اندر ملڪ ۾ وري عام چونڊون ٿينديون ۽ راڄ ڀاڳ سندن حوالي ٿيندو!! شايد کين وسري ويو آهي ته هر عام چونڊن ۾ عوام جي هڪ عدد ”هش!“ سان ولايتي شينهن ڪٿان جو ڪٿي وڃي پوندا آهن.

(هيءَ سين خميس 25 مئي 1989ع، روزانه هلال پاڪستان ڪراچي)