هڪراءِ نتيجي لاءِ گڏيل ڊائلاگ

�ي ڳالھہ سمجھہ ۾ نٿي اچي، ويتر ڪانءَ کي لڙ ۾ مزو، اخبارن نفرتن تي پئٽرول هارڻ ۽ تيلي هڻڻ جو ڪم اڃا تيز ڪري ڇڏيو آهي.

ضرورت ان ڊائلاگ جي آهي، جنھن جو ذڪر نہ رڳو اسلام آباد ۾ اديبن جي اسيمبليءَ ۾ فخر زمان ڪيو هو، پر هر ماڻهو ڪري رهيو آهي، مسئلو فقط هي آهي تہ اهو ڊائلاگ ڪير ڪرائي؟ ڪھڙي مستقل فورم تي ٿئي ۽ ان ۾ ڪير شريڪ ٿئي؟

پيپلز پارٽي ۽ ايم ڪيو ايم جي وچ ۾ هلندڙ ڳالهيون پنھنجي جاءِ تي ٺيڪ! پر سنڌ ۾ فقط پيپلز پارٽي ۽ ايم ڪيو ايم ئي تہ ڪو نہ آهن؟ ضروري ناهي تہ سنڌ جا ٻيا سڄڻ ۽ دانشور بہ ايئن ئي سوچيندا هجن جيئن پيپلز پارٽيءَ جي قيادت سوچي ٿي. حڪومت ڪيئن ڪجي؟ ڪھڙي اقتصادي پاليسي هجي ۽ ڪھڙي هلجي؟ ڪجھہ مختلف سوال آهن. يقيناً سنڌ جي ماڻهن پيپلز پارٽيءَ کي ڪي اختيار بہ ڏنا آهن پر اڃا گهڻا اختيار آهن جيڪي سنڌ جي ماڻهن وٽ محفوظ آهن.

پيپلز پارٽيءَ کي پنھنجي هر اهم فيصلي جي توثيق عوام کان ڪرائڻي پوندي. عوام فقط اسيمبليءَ جو عيوضي نہ آهي. اسيمبليءَ کان ٻاهر بہ هڪ وڏو مڪتبہ فڪر ويٺو آهي، جيڪو بہ سنڌ جو ايڏو ئي سڄڻ آهي جيڏو پيپلز پارٽي جي قيادت پاڻ سمجهي ٿي.

حڪومتي سطح کان الڳ عوامي سطح تي بہ باهمي رابطي جون ڪي سنہيون ٿلهيون ناڪام ڪوششون ٿيون آهن. حڪومت کي گهربو هو تہ انھن طبقن کي بہ پاڻ سان گڏ کڻي، سنڌ صوبي جي هر مڪتبہ فڪر، خاص ڪري انھن ڌرين کي بہ سڌيءَ طرح ڳالهين ۽ بحثن ۾ شامل ڪري ها. سنڌ جي آڏو اڄ جي تاريخ ۾ سڀ کان اهم سوال اهو آهي تہ آخر هي اختلاف ڪيستائين هلندا؟ جواب آهي تہ جيستائين سڀ ڌريون هڪ هنڌ ويھي ڏک سور نہ اورينديون، هڪ ٻئي جي مسئلن کي نہ سمجهنديون ۽ ڪنھن گڏيل حل تائين نہ پھچنديون اختلاف نہ رڳو برقرار رهندا پر اڃا وڌندا، جيڪي ڪنھن اهڙي جوالا مکيءَ ۾ اڇلائيندا جنھن ۾ سڀ سڙي رک ٿي ويندا. ان ڪري ضروري آهي تہ حڪومت سڀني ڌرين مان اهڙا عيوضي چوندي جن کي عوام تي اعتماد ۽ عوام جو اختيار حاصل هجي. ان کانپوءِ انھن عيوضين کي هڪ هنڌ گڏ ڪري، انھن کي هڪٻئي سان تکين مٺين ڳالهين ۽ فارمولن تي بحث جو موقعو ڏئي. هي مستقل اجلاس هئڻ گهرجي جيستائين هو هڪ گڏيل حل تي متفق نٿا ٿين. اهو ئي مضبوط ڌاڳي جو مضبوط ٽاڪو ٿي سگهي ٿو.